Nu de nationale luchthaven toe is aan een nieuwe omgevingsvergunning, blijken niet enkel de enorme stikstof- en CO2-uitstoot voor problemen te zorgen. Nieuw studiewerk in opdracht van Bond Beter Leefmilieu toont aan dat ook de gezondheidsschade door het vlieglawaai zwaar onderbelicht is. De gezondheidskost voor de omwonenden zou op jaarbasis oplopen tot meer dan 1 miljard euro. Bond Beter Leefmilieu en de burgerbewegingen rond de luchthaven (waaronder STERREBEEK 2000) roepen minister Zuhal Demir op om in de nieuwe omgevingsvergunning een bindend pad richting een geluidsarme en CO2-neutrale uitbating op te nemen. De gezondheid en de levenskwaliteit van de omwonenden moet hierbij centraal staan.
36.000 euro gezondheidsschade per nachtvlucht
Het studiebureau ENV-ISA heeft, in opdracht van Bond Beter Leefmilieu, berekend hoeveel mensen gezondheidsschade oplopen door het vliegtuiglawaai rond Brussels Airport. De berekeningen tonen aan dat op jaarbasis 220.000 omwonenden heel sterk gehinderd worden door het vlieglawaai en dat de slaap van 109.000 omwonenden ernstig verstoord wordt. Ook lopen 51.000 mensen een sterk verhoogd risico op het ontwikkelen van een te hoge bloeddruk en 2.000 mensen zelfs een sterk verhoogd risico op hartziekten.
Deze cijfers komen voor Marc Goethals, cardioloog aan het Onze-Lieve-Vrouw Ziekenhuis in Aalst, niet als een verrassing. “Ons lichaam reageert, dag en nacht, op autonome wijze op lawaai, omdat ons lichaam lawaai onbewust associeert met gevaar. Daardoor gaat ons lichaam in een toestand van verdediging, de zogenaamde ‘vecht-of-vluchtreactie’. Dat leidt tot stijging van de bloeddruk, een snellere hartslag en afgifte van stresshormonen.”
De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt al jaren voor de enorme gezondheidsschade die omwonenden van luchthavens ondervinden. Uit epidemiologisch onderzoek blijkt dat we ‘s nachts bovendien extra gevoelig zijn voor lawaai. Cardioloog Marc Goethals licht toe: “Herhaalde blootstelling aan nachtlawaai verstoort essentiële functies van onze slaap, ook zonder dat we bewust ontwaken. Dat leidt tot een verminderde immuniteit tegen infecties en kanker, een trager fysisch herstel en het tast onze geheugenfuncties en onze mentale gezondheid aan.”
ENV-ISA heeft berekend dat de slaapverstoring, bloeddrukproblemen en hartziekten onze maatschappij op jaarbasis minstens 1 miljard euro kosten. Per nachtvlucht betekent dit gemiddeld 36.000 euro aan gezondheidsschade. Dat is nog een onderschatting, aangezien de kosten voor medicatie en hospitalisatie hierin niet zijn opgenomen.
Brussels Airport pleegt schuldig verzuim
Ondanks de grote impact van het vlieglawaai op de gezondheid en leefkwaliteit van de omwonenden, laat de luchthavenuitbater na om bijkomende maatregelen te nemen. Méér nog, de federale ombudsman van de luchthaven, Philippe Touwaide, heeft aan het licht gebracht dat bepaalde voorwaarden uit de milieuvergunning van 2004 nog steeds niet zijn doorgevoerd. Ook in het kader van de nieuwe vergunningsaanvraag toont de luchthavenuitbater weinig ambitie, aldus Jasper Wouters van Bond Beter Leefmilieu: “Brussels Airport Company beweert zwaar in te zetten op duurzaamheid en de leefbaarheid voor de omwonenden. In praktijk investeren ze voornamelijk in zonnepaneelparken en het elektrificeren van het grondverkeer. Maar dat leidt helemaal niet tot minder vliegtuiglawaai. En van de gedifferentieerde opstijg- en landingsgelden die ze heffen – waarbij luide vliegtuigen meer moeten betalen – is de effectiviteit nog nooit aangetoond”.
Daartegenover staat dat de luchthavenuitbater jaar na jaar serieuze winsten boekt. Jasper Wouters van Bond Beter Leefmilieu: “In de periode 2016 – 2019 bedroeg de te bestemmen winst gemiddeld 93 miljoen euro per jaar. Deze winst vloeit grotendeels naar het buitenland aangezien Brussels Airport voor 75 % in handen is van buitenlandse pensioen- en investeringsfondsen. Dus als maatschappij betalen wij voor de lasten van de luchthaven terwijl de financiële lusten grotendeels uit ons land weggesluisd worden.”
Minister Demir heeft de sleutel in handen voor de luchthaven van de toekomst
Bond Beter Leefmilieu heeft samen met de bewonersgroepen een toekomstplan voor Brussels Airport uitgewerkt. Dit plan wil de gezondheids- en milieuschade van het vliegverkeer fors terugdringen, zonder te raken aan de werkgelegenheid en de bereikbaarheid van ons land. En de politici hebben oren naar dit plan, volgens Jasper Wouters van Bond Beter Leefmilieu: “We hebben ons toekomstplan besproken met heel wat parlementairen en met het kabinet van minister Demir. Al onze gesprekspartners deelden in grote mate onze bekommernissen over de gezondheidsschade veroorzaakt door de luchthaven en haar vliegverkeer. We roepen minister Demir daarom ook op in de nieuwe omgevingsvergunning een tijdsgebonden traject met bindende voorwaarden richting een geluidsarme en CO2-neutrale uitbating van de luchthaven op te nemen. De gezondheid en de levenskwaliteit van de omwonenden moet hierbij centraal staan.”
Klik hier om de ENV-ISA studie te raadplegen.
Klik hier om de vier speerpunten, de campagnewebsite en het campagnemateriaal te ontdekken.
